حق تحصیل زنان در اسناد بین‌المللی (قسمت هشتم) ـ مجله‌ی اورال

کنوانسیون حقوق کودک (۱۹۸۹ م.)
از جمله اسناد خاص بین‌المللی حقوق بشر که به‌صورت نسبتاً مفصل به‌حق آموزش‌وپرورش پرداخته است «کنوانسیون حقوق کودک» است که در سال (۱۹۸۹ م.) به تصویب رسیده است. این کنوانسیون در مقدمه خود، ضمن تأکید بر مقام و ارزش انسانی و برخورداری از حقوق و آزادی‌های اساسی بشری مبتنی بر ممنوعیت تبعیض و تمایزگذاری میان جنسیت، بر اهمیت تعلیم و تربیت کودک اشاره نموده است که در ماده یک به تعریف کودک پرداخته و بیان داشته که کودک عبارت است از افراد انسانی زیر ۱۸ سال. در ادامه به دلیل اهمیت آموزش‌وپرورش کودک، دو ماده ۲۸ و ۲۹ خود را به بحث آموزش اختصاص داده است. در بند ۱ ماده ۲۸ چنین آمده است:
کشورهای طرف کنوانسیون حقوق کودک، حق کودک را نسبت به آموزش‌وپرورش به رسمیت می‌شناسند و برای دست‌یابی تدریجی به این حق و بر اساس ایجاد فرصت‌های مساوی، اقدامات ذیل را معمول خواهند داشت:
۱. اجباری و رایگان نمودن تحصیل ابتدایی برای همگان؛
۲. تشویق توسعه اشکال مختلف آموزش متوسطه ازجمله آموزش حرفه‌ای و کلی، در دسترس قرار دادن این‎گونه آموزش‌ها برای تمام کودکان و اتخاذ اقدامات لازم از قبیل ارائه آموزش‌وپرورش رایگان و دادن کمک‌های مالی در صورت لزوم؛
۳. در دسترس قرار دادن آموزش عالی برای همگان بر اساس توانایی‌ها و از طریق مناسب؛
۴. در دسترس قرار دادن اطلاعات و راهنمایی‌های آموزشی و حرفه‌ای برای تمام کودکان؛
۵. اتخاذ اقداماتی جهت تشویق حضور مرتب کودکان در مدارس و کاهش غیبت‌ها.

در بند ۲ ماده فوق آمده است: کشورهای طرف کنوانسیون، تمام اقدامات لازم را جهت تضمین اینکه نظم و انضباط در مکاتب مطابق با حفظ شئون انسانی کودکان بوده و مطابق کنوانسیون حاضر باشد، به عمل خواهند آورد.
در بند ۳ ماده مذکور آمده است: کشورهای طرف کنوانسیون، همکاری بین‌المللی را در موضوعات مربوط به آموزش‌وپرورش خصوصاً در زمینه زدودن جهل و بی‌سوادی در سراسر جهان و تسهیل دسترسی به اطلاعات فنی و علمی و روش‌های مدرن آموزشی، تشویق نموده و افزایش خواهند داد.
در ماده ۲۹ میثاق مزبور آمده است: کشورهای طرف کنوانسیون، موافقت می‌نمایند که موارد ذیل باید جزء آموزش‌وپرورش کودکان باشد:
۱. پیشرفت کامل شخصیت، استعدادها و توانایی‌های ذهنی و جسمی کودکان؛
۲. توسعه احترام به حقوق بشر و آزادی‌های اساسی و اصولی در منشور سازمان ملل؛
۳. توسعه احترام به والدین کودک، هویت فرهنگی، زبان و ارزش‎های ادبی و ملّی کشوری که در آن زندگی می‌کند و به موطن اصلی کودک و به تمدن‌های متفاوت با تمدن وی؛
۴. آماده نمودن کودک برای داشتن زندگی مسئولانه در جامعه آزاد و با روحیه‌ای مملوء از تفاهم، صلح، صبر، تساوی زن و مرد و دوستی میان تمام مردم، گروه‌های نژادی، قومی، مذهبی و ملّیِ اشخاص دیگر؛
۵. توسعه احترام نسبت به محیط طبیعی و پیرامونی.

ادامه دارد ...