روند خروج افغانستانی‌های آسیب‌پذیر باید ادامه پیدا کند

روند خروج افغانستانی‌های در معرض خطر در این اواخر بسیار کم‌رنگ شده است. درحالی‌که هنوز هم هزاران شهروند افغانستان در این کشور باقی مانده‌اند که به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم با آمریکایی‌های و هم‌پیمانان‌اش کار کرده‌اند. به همین ترتیب کسانی‌که در دستگاه دولتی رژیم جمهوری در بخش‌های حساس نظامی-امنیتی، قضایی و یا امور مدنی و حقوق‌بشری کارکرده‌اند نیز زندگی‌شان در خطر قرار دارند.
بعد از فروپاشی نظام پیشین افغانستان، نه تنها هزاران نفر، مرد و زن بی‌کار شدند که بر اثر مشکلات اقتصادی با فقر و گرسنگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند بلکه عده‌ای از آنان بخاطر حفظ جان خود و خانواده‌اش به صورت مخفیانه به زندگی خود ادامه می‌دهند.
با ورود آمریکایی‌ها و متحدانش در بیست قبل، افغانستان نظام دیموکراتیک را به تجربه نشست. حقوق اساسی آزادی‌های فردی تضمین شد. با استفاده از حضور خارجی‌ها و فضای به‌وجود آمده، شهروندان افغانستان دست به فعالیت‌های حقوق بشری، فعالیت‌هایی برای توانمندسازی زنان، توسعه هنر، فرهنگ و رسانه و انکشاف دیموکراسی زدند. اما اکنون با مسلط شدن طالبان نه تنها تمام این دست‌آوردها در معرض نابودی قرار گرفته‌اند که افراد و شهروندانی که در این فعالیت‌ها سهیم بودند زندگی خود و خانواده‌ی شان نیز در خطر جدی قرار دارند.
با سقوط نظام پیشین ایالات متحده‌ی آمریکا و برخی دیگر کشورهای غربی برای خروج شهروندان خود و افغان‌های در معرض خطر تلاش‌های زیادی انجام دادند و آنان را از بیرون از افغانستان تخلیه کردند، اما بنابر کمبود فرصت و بی‌برنامگی و هرج و مرج تمام افراد آسیب‌پذیر تخلیه نشدند. حتا در اثر سراسیمگی افرادی غیر واجد شرایط که خطر چندان متوجه آنان نبوده‌اند نیز در پروسه تخلیه به کشورهای دیگر انتقال داده شده‌اند.
اکنون مهم‌ترین خواست شهروندان افغانستانی در معرض خطر که در افغانستان گیر مانده‌اند و از ترس قتل و شکنجه و بدرفتاری طالبان به صورت مخفیانه زندگی شان را ادامه می‌دهند، اینست که کشورهای عضو ناتو در رأس ایالات متحده آمریکا برای نجات افراد گیرمانده و واجد شرایط تلاش کرده، آنان را نجات بدهند.
علاوه بر سایر اقشار آسیب‌پذیر، بر اثر اعمال تبعیض و دیدگاه افراطی طالبان، اقلیت‌های قومی و مذهبی بیشتر از دیگران در معرض خطر قرار دارند. بارها رسانه‌ها از کوچ دادن اجباری هزاره‌ها و شیعه‌ها در ولایت‌های مختلف مخصوصا دایکندی، بلخ، هلمند توسط طالبان و یا حامیان آنان خبر داده‌اند. کشورهای مهاجرپذیر باید آسیب‌پذیری اقلیت‌های قومی و مذهبی را جدا در نظر بگیرند و آنان را برای پذیرش در اولویت قرار دهند، زیرا آنان بیشتر از همه در معرض خطر مرگ و نابودی قرار دارند.
آگاهان معتقدند که هرگاه برای خروج امن این افراد آسیب‌پذیر کاری صورت نگیرد، یا بر اثر تعقیب و بدرفتاری طالبان آنان نابود می‌شوند، یا مجبور به آواره شدن به کشورهای همسایه ـ مهاجران افغانستان در کشورهای همسایه با بدترین شرایط ممکن به سر‌می‌برند ـ یا بر اثر بی‌کاری و گرسنگی به مرگ مواجه‌ خواهند شد.