اعمار بنای يادبود بر مزار علامه كاتب
علامه فيض محمد كاتب هزاره با تحمل زحمات فراوان و حتی شكنجه و توهين، آثاري را آفريد و ميراثي را بر جا گذاشت كه همچون آفتاب تابناك در تاريك‌ترين ايام، بامهارت خيره كننده سير و تحول تاريخ خونين مردم افغانستان را آشكار و قابل پيگيري و درخور پيگرد کرد. علامه كاتب وقايع و حوادث تاريخ معاصر افغانستان را با امانت كامل روايت كرد. وي نه تنها ظلم حاكميت را به تصوير كشيد؛ بلكه به نسل‌هاي بعدي آموخت تا اميد خويش را نسبت به آينده از دست ندهند. وي با ميراث بر جا مانده‌ی خويش فهماند كه در تاريك‌ترين شرايط، نسبت به آينده اميدوار بايد بود. كاتب با خلق سراج‌التواريخ در همان روزهاي دشوار، بهترين و برنده‌ترين وسيله آغاز براي تغيير را بنا نهاد. در يك كلام، علامه كاتب به همه آموخت كه به هر آنچه اقدام نماييم و هرچه توان ما باشد انجام دهيم، آينده را تغيير مي‌دهيم.
البته امروز، كاتب نيازمند معرفی و يا داشتن بناي يادبود نيست؛ ولي مستحق خيلي بيشتر از اين‌ها است. اغلب فضلا، استادان و دانشجويان كه در جهان با تاريخ سر و كار و يا علاقه دارند، كاتب را مي شناسند. معتبرترين دانشمندان و افغانستان شناسان از امريكا، اقدام و مشاركت و تلاش براي تهيه و ترجمه آثاري كاتب را مي نمايند. معتبرترين موسسه انتشاراتي جهان اقدام به چاپ و نشر كتاب‌هاي كاتب به زبان انگليسي کرده است و خيلي از دانشگاه‌هاي معتبر جهان از سراج‌التواريخ كاتب به محصلين خويش حكايت مي نمايند. ترجمه انگليسي سراج‌التواريخ كاتب به قيمت بيشتر از ١٥٠٠ دالر امريكاني در معتبرترين كتاب فروشي‌هاي جهان و فضاي مجازي به فروش مي‌رود. بنا بر اين، آناني‌که بايد ﺑﺪانند، مي‌دانند و كاتب را مي‌شناسند.
اما حكومت و نهادهاي فرهنگي و دولتي افغانستان، بايد به مراتب بيشتر و پيشتر دين و مسووليت خويش را در قبال كاتب، تاريخ و مردم افغانستان در ارتباط با كاتب انجام مي‌دادند. همان‌گونه که همواره گفته‌ايم، ساخت مقبره و بناي يادبود براي كاتب، وظيفه حكومت و نهادهاي فرهنگي مرتبط به دولت افغانستان است. البته تلاش قبلي كه از جانب بنياد آگاه در همكاري شماري از انجنيران جوان، جوانان فرهنگي از جمله آقايان زرگري، رضا كاتب، حكيمي، حاجي ناصر، براتي، انجنير ابوذر، انجنير حسيني، انجنير اميري، انجنير حسني، ابراهيمي، علي فرهنگ، اعظيمي، حاجي سروري، سليمي، رضا و ده‌ها جوان ديگر ــ كه اسم همه‌گان در ذهنم نيست ــ زحمات زيادي كشيدند؛ شخصيت خيري كه 70 درصد بودجه اعمار مقبره علامه كاتب را در اختيار بنياد قرار داد، صحبت‌هاي مكرر، رفت‌و‌آمد ها، حتی از نقاط خيلي دوردست، گردهم‌آيي و جلساتي را در ارتباط به ساخت آرامگاه علامه كاتب انجام دادند. حضور آقاي دلجو و دوستان ديگري كه در نشست با موسفيدان چنداول هيات بنياد را همرايي و براي تقويت اين حركت استدلال كردند، به‌نوبه‌ی خود از هريك آن عزيزان سپاسگزارم. در حقيقت، همه و همه اين تحركات و تلاش‌هاي آنان، اعتراض به عدم توجه حكومت و نهادهاي دولتي افغانستان در قبال آرامگاه، آثار و شخصيت علمي كاتب بود. ساخت آرامگاه كاتب، به وسيله آنان در حقيقت غفلت و بي‌توجهي حكومت و دولت‌مردان در قبال كاتب را آشكارتر مي‌كرد كه كرد و مردم را نسبت به موقعيت و وضعيت آرامگاه پدر تاريخ افغانستان آگاهي بيشتر مي‌بخشيد كه بخشيد.
به هر صورت، اينك برگزاري سمينار علامه فيض محمد كاتب در ارگ رياست‌جمهوري افغانستان با محتواي خوب و فرمان شفاهي ریيس‌جمهور اشرف غني براي احداث و اعمار بنای یاد بود بر آرامگاه علامه کاتب، و همچنان ضرب مدال به اسم «علامه فیض محمد کاتب هزاره» هرگاه عملي گردد، اقدامي نهايت خوب و درخور ستايش است. بنا بر اين، خوشحالم كه زحمات شما و بقيه همكاران و همفكران‌تان در رابطه به اعمار آرامگاه كاتب و آرزوي همه‌ی ما و بخش بزرگي از مردم افغانستان در ارتباط به علامه كاتب در آستانه بر آورده شدن قرار گرفته است.
