کاتب، بهانه‌ای برای دیدار

ملت افغانستان، آینۀ تمام نمای آوارگی و از خود بیگانگی اَست. خطاست که این همه ویرانی، رنج و دربدری را که اکنون بردوش می‏کشیم، به بیگانگان نسبت دهیم. از روزی که سنگ بنای این دیار، بر پایۀ حذف بنا نهاده شد، همه متواری شده‎ایم. بی‏وطنی و پراکندگی، میراث شومی است که از پیش قراولان سیاست این دیار، برای ما به ارث مانده است. جمع پراکنده، مصداق عینی برای ملت افغانستان است. این میراث شوم، هسته‎های فرهنگ را در کشور از هم‎پاشاند، هنرِ «سرزمین من» را متواری ساخت و برای سیاست‎گران بزرگ این ملت که برای حفظ و آزادی کشور، از جان خویش مایه گذاشته‎اند، جایی باقی نگذاشته است. اکنون، نیروی انسانی ما، یا در زیر آوارهایی از خشت و سنگ، گم می‎شوند و یا آن‎که در مسیر مرگبار مهاجرت، در کام نهنگ فرو می‎روند. نخبگان و نیروی متخصص ما، دور از وطن، در دنیای بی‏وطنی به سر می‏برند. به رغم بی‎وطنی، اما قلب‎های شان، برای وطنِ نداشتۀ شان می‌تپند. دشوار است که دغدغۀ انسانی زیستی در وطن را از فکر شان دور کنند.

کاتب، بقای ما را در عصر ظلمت قلم زد، رنج‎های ناگفتۀ ما را با قلم استخوان خویش به تحریر در آورد و در ظلمت تاریخ به سان نور در صفحات تاریخ می‎تابد. اما اینک که در روشنایی نور آن مسیر می‎پیماییم، او بهانه‎ای می‏شود که گرد هم‎آییم، تجربه‎های خود را بازگو نماییم و رنج و شادی‎های خود را بهم شریک سازیم. امسال، کاتب بهانه‎ای شد برای دیدار. دیدار یاران. یارانی که در عین مسیر گام گذاشته بودند و تا هنوز متعهد در پیمودن آن راه هستند. راه اندازی مرکز فرهنگی کاتب در شهر بیفرویک هالند، بهانه‎ای بود برای تجمع یاران. هنر و سیاست، فرهنگ و اقتصاد، ورزش و پهلوانی، همه به این بهانه گرد هم آمده بودند. ریاست مرکز فرهنگی کاتب در آستانۀ گشایش این مرکز و بزرگداشت از مقام والای شهادت رهبر شهید استاد عبدالعلی مزاری، به تمامی چهره‎های افتخار آفرین، چون چهره‎های هنری، فرهنگی، ورزشی و فعالان بزرگ اجتماعی در کشورهای قاره‎های استرالیا، آسیا و اروپا پیام هم‎دلی و هم‎سویی فرستاد تا برای اشتراک گذاری تجربه‎های مشترک یاران هم‌دل گرد هم آییم.

به تاریخ 25 فبروری 2015، قرار سر رسیده بود. یاران هم‌دل همه از محلات اقامت شان رهسپار سرزمین گل‎ها، کشور هالند شدند. همه می‎آمدند، تا هم در گام نهادن در مسیر کاتب تعهد نمایند و هم تجدید میثاق‎شان را با رهبر شهید اعلام دارند. این سفرها تا به تاریخ 28 فبروری ادامه داشت. دانشمند سخنور، یار و هم‎رزم رهبر شهید، استاد عزیزالله شفق از کشور استرالیا حضور یافته بود؛ اسطورۀ بی‎بدیل هنر و موسیقی، طنین انداز فریاد عدالت‎خواهی آقای داود سر خوش از کشور اتریش به مقصد هم‎دلی در هالند گام نهاد. داکتر طاهر شاران، دانشمند بزرگ فزیک هستوی و رییس شورای سراسری هزاره‎های جهان، علی محقق نسب پژوهشگر و نواندیش دینی، حسین صادقی، چهرۀ شناخته شدۀ سینما و قهرمان بین المللی ورزش ووشو همه در جمع مهمانان ویژۀ برنامۀ افتتاحیۀ مرکز فرهنگی دعوت شده بودند. رضا واثق، جواد محقق،  پهلوان نجف، علی حسن سروری، وحیدالله سخی، آقای رجبی، علی گوهری و شماری دیگر از شخصیت‏های شهیر کشور از کشورهای مختلف دنیا به دعوت رسمی مرکز فرهنگی کاتب برای تبادل افکار و چاره اندیشی در مورد سرنوشت جمعی ما، اقامتگاه خویش را به مقصد هالند ترک نموده بودند.

گشایش مرکز فرهنگی کاتب، بهانه‎ای شد که چهره‎های بزرگ سیاسی، فرهنگی، هنری، اجتماعی و ورزشی کشور، از کشورهای مختلف سه قارۀ جهان گرد هم آیند. عطش دیدار، این چهره‎ها را سه روز پیش از موعد برگزاری مراسم در کشور هالند کشاند. در طی این سه روز، همۀ دیدار کنندگان، در اقامتگاه حاجی عنایت علی‎زاده، رییس مرکز فرهنگی کاتب اقامت گزیردند و پیرامون اوضاع مهاجران، کشور و وضعیت مردم به بحث و تبادل نظر پرداختند. این چهره‎ها که در جغرافیای گونگون و فرهنگ‎های مختلف زیست دارند، تجربه‎های خویش را از فرهنگ‎ها و چگونگی تعامل فرهنگ‎های مختلف با‎هم‎دیگر بازگو نمودند. بانگاه به محیط جامعۀ قومی و چند فرهنگی کشور، این شخصیت‏ها، هر کدام تجربه‎های خویش را از زندگی جوامع چند فرهنگی کشورهای مختلف و چگونگی تعامل آن‎ها، برای الگوبرداری یک زندگی مسالمت آمیز و چند فرهنگ بازگو نمودند. 

مهاجرت، پدیدۀ هم‎ذات کل بشر و جزء جداناپذیر زندگی افغان‎هاست. این شخصیت‎های فرهنگی و اجتماعی که به منظور افتتاح مرکز فرهنگی کاتب در کنار هم حضور یافته بودند، با استفاده از این فرصت پیش آمده، مسئلۀ مهاجرین افغان به طور جدی به بحث گرفتند و در قسمت هماهنگی‎های فرهنگی و اجتماعی بین مهاجران، برنامه‎های و طرح‏های خویش را ابراز داشتند. مسئلۀ پناهندگی مهاجران افغان در اروپا و دیگر کشورهای جهان، یکی مشکلات حاد توابع افغان می‎باشد، چون از یک جهت سیاست‎ کشورها در قبال مهاجرت و به خصوص مهاجران افغان و از سوی دیگر، وضعیت آشفتۀ کشور و فقدان برنامه دولت افغانستان در قبال شهروندانش، به دشواری این مسئله پرداخته است. دولت، از یک سو، خواستار برگشت مهاجران در کشور اند، از طرف دیگر هیچ‏برنامه‏ای برای حفظ زندگی، کار و زندگی آرام آن‏ها ندارد. لذا است که مهاجران افغان به حالت معلق به سر می‏برند. آن‎ها بخاطر زنده ماندن و تامین آذوقۀ خانوادۀ شان از کشور فرار می‏کنند، ولی پس از گذراندن دشواری‎های راه مهاجرت، وقتی خود را به یک جایی می‎رسانند، عدم حمایت دولت از توابع اش، آن‎ها به حالت معلق می‏مانند. چهره‎های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور، در این مورد به طرح و گفتگو پرداختند. اکنون بهتری هماهنگی‎های اجتماعی، فرهنگی و دفاع از حقوق مهاجران افغان در شماری از کشورهای دنیا، محصول این نشست های سه روزه، این چهره‎های مطرح کشور در بیرون از مرزهای افغانستان هستند.

نابسامانی‎های درون کشوری، برزندگی افغان‎ها در بیرون از مرزها سایه افگنده است. هزینۀ این نابسامانی‎ها را علاوه بر شهروندان کشور در داخل، مهاجران نیز در بیرون از کشور می‎پردازند. نشست‏های جمعی و پرداختن به راه حل معضلات درون کشوری و ناهنجاری‎هایی که مهاجران در بیرون از کشور با آن دست و پنجه نرم می‏کنند، یکی از نیازهای مبرم ما است. بعید به نظر نمی‏رسد با برگزاری چنین نشست‏های مؤثر و کارا مشکلات موجوده کمتر نگردد.