آثار کاتب، مرجعی برای تمام تاریخ‌نگاران کشور است

آثار کاتب، مرجعیبرایتمام تاریخ‌نگاران کشور است

(فشرده متن صحبت داکتر همت فاریابی، بنیان‎گذار فدراسیون فرهنگی ترکان (فیفتا) در اروپا،به‌مناسبت افتتاح مرکز فرهنگی کاتب هزاره)

اشاره: مجله اورال، در آستانه هشتادوپنجمین سال‌یاد درگذشت علامه فیض محمد کاتب هزاره، موفق شد که «ویژه‌نامه فیض محمد کاتب» را منتشر نماید. بدون شک، تاریخ معاصر افغانستان مدیون زحمات و تلاش‌های بی‌بدیل علامه کاتب است. شناخت افغانستان بدون مراجعه به آثار کاتب، بسی دشوار و حتا ناممکن است. افغانستانی که تاریخ‌اش در حول فرد می‌چرخید و با آن‌که تلاش برای فردی سازی تاریخ جریان دارد اما کاتب آن را از دایره‌ی فرد بیرون ساخت و توانست که تاریخ را در این سرزمین «مردمی» بسازد. اما کاتب و آثار کاتب، تا هنوز در میان ما ناشناخته مانده است. «ویژه‌نامه کاتب» کوشیده است که به زعم خود معرف شخصیت، خط فکری و آثار علامه کاتب باشد. اداره مجله اورال بادرک اهمیت این مسئله و رسالت آگهی رسانی خویش، مطالب این ویژه‌نامه را به‌صورت آنلاین باز نشر می‌کند و در خدمت خوانندگان عزیز قرار می‌دهد.

(اداره مجله اورال)

حاضرین محترم!

اجازه دهید تا افتتاح مرکز فرهنگیکاتب را به تمام شما دوست‎داران و طرف‎داران ملا فیض محمد کاتب هزاره و جامعه افغانستان تبریک گفته و از دست اندرکاران سازماندهی این مجلس بزرگ و به خصوص از جناب علی زاده تشکری نمایم که با زحمات زیاد شباروزی خویش،موفق گردیدند تا مرکز فرهنگیکاتب را به مثابه مرکز فرهنگ و مدنیت در قلب اروپا ایجاد نمایند. امروز، ما به بهانه افتتاح این مرکز در مورد شخصیت تاریخ‎نگار خردگرایی صحبت می‎کنیم که آثار خود را زیر ساتور جلادان عصر خود نوشت و در نوشتن خود، وجدان را راهنمای عمل ماندگار خود قرار داد. کاتب به صفت یک تاریخ نویس واقعیت‎گرا، مجموعه وقایعی را رقم زد که امروز راهنمای بیان حقایق برای دیگران شده است. همه مورخان کشور اعم از سيد قاسم رشتيا، ميرغلام محمد غبار، محمد صديق فرهنگ، احمدعلی کهزاد، علامه مجددی و ديگران، در تاریخ نویسی خود به آثار او مراجعه نمودهو از آن‌ها استفاده کرده اند.

 در این اوضاع و احوال، سراج زمانی‎که ما از کاتب هزاره نام می‎بریم، استقامت منظور ما تاریخ افغانستان است که متاسفانه توسط تاریخ نویس‏های زبون، کاسه لیس و درباری تحریف و جعل‎کاری بی رحمانه صورت گرفته است. از آنجایی‎که حکومت‏ها همه فاسد، متعصب و سرکوب‎گر بودند، تاریخ نویس‎های درباری و مغرض نیز با تکرار مکررها از هم‏دیگر آب را به آسیاب دربارین ایران و افغانستان ریختند و تاریخ های فرمایشی نوشتند و به جای حقیقت عرضه نمودند. به خصوص در مبحث دو پدیده وارده و تحمیلی «آریانا و افغان»، درباری بودن خود را ثابت نمودند. آنطوری‏که پالیسی و هدف رژیم‎ها به مضیقه قرار دادن اقوام محکوم افغانستان بود، تاریخ نویس‏های درباری نیز نوشتار خود را بر مبنای همان استبداد بنا نهادند که برای امروز ثبت وقایع گذشته در حالت فاجعه بار قرار دارد. التواریخ کاتب به صفت یکی از نادرترین منبع حقایق به ارتباط تاریخ کشور می‎تابد. تاریخنویسیِ ملا فيض محمد کاتب را جدا مراقبت و نوشته هايش را بررسی می‎نمودند اما او طوری ماهرانه حقايق را می نوشت که دربار نمی‎توانست اعتراضی داشته باشد. فلهذا آثار کاتب در تاریخ افغانستان جایگاه حیاتی دارد.

 دوستان عزیز!

 در مورد بیوگرافی و کارنامه‎های ملا فیض محمد کاتب هزاره، سخنرانان هرکدام به بهترین وجه معلومات ارایه کردند و من نمی‎خواهم با تکرار معلومات ها باعث ضیاع وقت شوم. اجازه دهید یکبار دیگر از سازمان‎دهندگان این محفل با شکوه تشکری کنم که بنده را نیز شایسته صف این همه فرهنگیان و نخبه گان دانستند و از من دعوت کردند.

تشکر از توجه شما عزیزان