کابل؛ چهل روز پس از جنبش ملی «تبسم»
کابل؛ چهل روز پس از جنبش ملی «تبسم»
چهل روز از بزرگترین گردهمایی مردمی در پایتخت گذشت. گردهمایی بزرگی که با شعار «داد خواهی ملی» به راه انداخته شد، با این خواست ادامه یافت و به جنبش ملی «تبسم» شهره یافت و این فریاد در بخش‌های بزرگ کشور و در بسا از نقاط جهان طنین افگن شد. «تبسم»، لقبِ شکریه، دختر 9 ساله‌ای است که در جمع 7 مسافر هزاره، در ولایت زابل، گلو بریده شد.
اما گلوی بریده‌ی «تبسم» و شش مسافر همراه او، به گلوهای فریاد به همه مبدل شد. مردم با فریاد از این گلوهای بریده شده، به جاده‌ها ریختند و برای اولین بار بود که تمامی تعلقات کنار گذاشته شد و درد مشترک، از سوی همه فریاد شد. امروز جمعه 4 جدی، کابل، شاهد یادمان ازچهلمین روز «جنبش ملی تبسم» و قربانیان گلو بریده شده‌ی زابل بود.
انجمن دانشجویان نوید نو، با طرح گفتمان دانشجویی تحت عنوان «دادخواهی و آگاهی» از چهلمین روز جنبش ملی «تبسم» و قربانیان گلو بریده شده‌ی زابل گرامیداشت به عمل آورد. این گفتمان در سالن مطالعه «کتابخانه عامه شهید مزاری» در دشت برچی برگزار شده بود. مهدی مدبر، رییس کتابخانه عامه شهید مزاری، جنبش ملی تبسم را یک ضرورت تاریخی در کشور خواند و گفت که افغانستان برای پایان دادن وضعیت کنونی، به چنین جنبش ضرورت داشت/ دارد. به گفته‌ی او، جنبش ملی تبسم، ایستادگی در مقابل فرهنگ خشونت بود. به باور آقای مدبر، جنبش ملی تبسم نشان داد که راه‌های مقابله با خشونت، روی آوردن به مدنیت و مبارزات مدنی است.
علی فرهنگ، رییس انجمن دانشجویان نوید نو، بحث‌های خود را روی تداوم و موثریت جنبش‌های اجتماعی هم‌چون جنبش ملی تبسم، ادامه داد. وی گفت که جنبش ملی تبسم، شکل گرفت و تا هنوز ادامه یافت وضرورت بر این است که این روند را حفظ نماییم. به باور وی،حافظ اصلی این جنبش، جوانان و دانشجویان است. به باور وی، همانطور که جوانان این جنبش را به میان آوردند، با به همان‌گونه این جنبش را حفظ و ادامه دهند.
نسیم ابراهیمی، مترجم و روزنامه نگار، قیام تبسم را مرحله‌ی گذار اجتماعی خواند. به باور وی، قیام مردمی 20 عقرب؛ گذار اجتماعی را از «جامعه‌ی بسته» به سوی «جامعه‌ی باز» به نمایش گذاشت. به باور وی، جنبش‌های نظیر جنبش ملی «تبسم» زمینه‌هایی رسیدن به یک جامعه‌ی آزاد، منتقد و نقد پذیر است. وی گفت که رسیدن به جامعه‌ی دموکرات، آزاد و منتقد یک شبه ممکن نیست اما قیام 20 عقرب نوید بزرگی است که دیدگاه تغییر را در لایه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که جامعه آماده شده است تا با کنار گذاشتن تمامی تعلقات، به آزادی، رفاه و رهایی از دیدگاه‌های تک محوری، فکر نمایند و برای رسیدن به تلاش نمایند.
در بخش دیگر این گفتمان، جواد حمید دانش آموخته‌ی رشته‌ی حقوق گفت، سیستم فرسوده و پاسخگو نبودن دولت در برابر خواست‌های مردمی دلیلی برای تشکیل قیام مردمی 20 عقرب دانست. به گفته‌ی حمیدی، جنبشی که به تاریخ 20 عقرب در کابل تشکیل شد و دامنه‌ی در ولایت‌های دیگر و حتا بیرون از کشور کشانیده شد، سطح وسیع نارضایتی مردم را از دولت و کارکردهای مقامات حکومتی نشان می‌دهد. اعتمادی، یکی از دانشجویان فعال رشته حقوق در دانشگاه کابل، در این گفتمان، ناامنی، نارضایتی مردم از سیستم و کشته شدن مردم از جمله زنان و کودکان باعث شدند که مردم به‌طور گسترده در جاده‌ها بریزند. اما این‌که چگونه بتوانیم این قیام را در جامعه حفظ نماییم، ستار راد، دانش آموخته‌ی جامعه شناسی، تقویه‌ی آموزش و پرورش و ترویج مطالعه و آگهی اجتماعی را راهی دانست که می‌توان که از این رهگذر این قیام را حفظ کرده و در مقابل خشونت ایستادگی کرد.
علاوه بر گفتمان دانشجویی «دادخواهی و آگاهی»، برخی از شهروندان کابل در این روز، در مصلای شهید مزاری نیز به یادبود از چهلمین روز قربانیان گلو بریده شده‌ی زابل، گرد هم آمدند و به یاد بود آن‌ها ترانه و تیاتر اجرا کردند. این برنامه از سوی جمعی از فعالان مدنی، فرهنگی و نیک اندیشان جامعه‌ی هزاره، پشتون، تاجیک، ازبک و ... برگزار شده بود.
