جنگ طالبان و افزایش تلفات غیر نظامیان

پس از خروج نیروهای ناتو در پایان سال 2014 و آغاز حکومت وحدت ملی، رهبران حکومت جدید افغانستان با علاقه مندی زیاد تلاش های مثمری را در راه اندازی گفت و های صلح انجام دادند. این تلاش ها، پایان موفقیت آمیزی را در پی داشت؛ چنانچه برای اولین بار، مذاکرات رو در روی صلح و به طور رسمی میان نماینده های حکومت افغانستان و گروه های طالبان در اسلام آباد صورت گرفت. به نظر می رسد که شورشیان افغان، فقدان دشمن را برای وجود خود یک خطر بزرگ تلقی می کنند. بر همین دلیل، هسته ی مرکزی این گروه، مرگ ملا عمر، رهبر خویش را که مدت ها پیش مرده بود، برملا ساخت و با این ترفند روند گفت و گوی صلح را که به تازگی شکل گرفته بود، مختل ساخت. اما این ترفند بدون پیامد برای طالبان نیست، آن ها اکنون در سرخوردگی کامل به سر می برند و جنگ بر سرجانشینی در میان این گروه به شدت تمام ادامه دارد.

بیش از هر زمان دیگر، رقابت درون گروهی در صف طالبان شکاف های عمیقی را به وجود آورده است. به باور منابع امنیتی غربی و افغانی در کابل، یکی از دلایل گسترش دامنۀ ناامنی و حملات مرگبار از سوی طالبان در کشور، فروپاشی این گروه و رقابت سران شان برای جانشینی ملا عمر می باشد. پس از افشای مرگ ملا عمر، ملا محمد اختر منصور، بی درنگ رهبریت خویش را اعلان نمود، اما مخالفان وی به طور جدی در برابر وی قد علم نمودند. گفته می شد که ملا منصور در مورد روند صلح، دیدگاه نسبتا خوبی دارد؛ اما انتشار پیام صوتی منتسب به او در اولین روزهایی که به عنوان رهبر اعلان شده بود و نیز حمله های مرگباری که از سوی این گروه در کابل به وقوع پیوست، به خوبی نشان داد؛ طالبان اراده ی دست برداشتن از اسلحه را از خود نشان نمی دهند.

تامین امنیت شهر کابل، همواره از سوی مقامات افغانی و خارجی به عنوان یک موفقیت تلقی می شد. اما شورشیان با انجام حمله های مرگبار خود این دیدگاه را نیز عوض نمودند و یک جنایت بزرگی را مرتکب شدند. یکی از این جنایات، انفجار دادن یک موتر بزرگ باربری که پر از مواد انفجاری در نزدیکی ساختمان سرویس استخباراتی افغانستان بود. این انفجار در نیمه های شب به وقوع پیوست؛ عدۀ زیادی از شهروندان که در خواب بودند، قربانی این حمله شدند. با گذشت چند روز از این حمله، قربانیانی که به اثر این انفجار هولناک در زیر مخروبه های ساختمان ها پنهان شده بودند، پیدا می شدند. طالبان در مورد این حمله، در ابتدا از خود واکنش نشان ندادند. این یک روش تاکتیکی طالبان است که در گذشته هم تکرار شده است؛ وقتی حمله های شان از مردم غیر نظامی قربانی می گیرد، مسئولیت آن را به عهده نمی گیرند.

اعتراف های طالبان

جنبش طالبان به طور واضح اعلان کرده اند که حملات زیادی را برنامه ریزی کرده اند. تاکنون چندین حملات مرگبار خویش را عملی ساخته اند. یکی از این حملات چندی پیش به وقوع پیوست که حتا غبار ناشی از آن تا چند روز پس از آن در آسمان کابل پیچیده بود و هلیکوپترهای کمک رسانی برای نجات جان قربانیان و کمک رسانی به آن ها، تا ناوقت های همان روز حمله، در آسمان ساحه ی انفجار در گردش بود. از حمله های دیگر این گروه، انفجار در میدان هوایی کابل است، آن جا که نیروهای ویژه ی امریکایی مستقر هستند. در این حمله نیز بیشتر جان افراد ملکی گرفته شده است. یک سرباز خارجی، دو مهاجم و نُه فرد ملکی دیگر، از جمله کسانی اند که در این حمله جان های خویش را از دست داده اند.

کابل، پس از افشای مرگ ملا عمر، خونین ترین روزها را به اثر حملات گروه طالبان پشت سر می گذراند. یکی از حملات متحیر کننده، حمله بر اکادمی پولیس بود. یک مهاجم انتحاری که واسکت انفجاری را برتن کرده بود، پیش از آن که داخل محوطه ی اکادمی شود، در نزدیکی دروازه ی ورودی، آن جا که دانشجویان اکادمی ایستاده بودند، خود را منفجر ساخت. در این حمله نیز، قربانیان اصلی، افراد ملکی و دانشجویان بودند. یکی از پرتلفات ترین حمله ی دیگر نیز در هم جواری یک شفاخانه و یک مکتب در مسیر پر رفت و آمد مردم از سوی طالبان به اجرا در آمد. در این حمله نیز افراد ملکی قربانیان اصلی بودند. آنچه که در حملات طالبان سنگینی می کند، میزان تلفات افراد ملکی است که گراف آن صیر صعودی خویش را می پیماید.

در آن سوی پایتخت، در ولسوالی خان آباد ولایت کندز نیز فرد وفادار طالبان خود را منفجر ساخت. این حمله در زمانی به وقوع پیوست اعضای یک فرمانده محلی ضد طالبان در آن جا یک نشست داشتند. با انجام چنین حمله ها، طالبان می کوشند نشان دهند که در هر سوی کشور در تلاش گسترش نفوذ خویش می باشند. بر اساس گزارش وزارت امور داخله افغانستان، در این حمله، بیست و یک تن از افراد ملکی کشده شدند. اما طالبان ادعا کردند که در این حملۀ خویش سی و یک فرد مسلح دولتی را کشته اند که از این میان 7 تن شان فرماندهان محلی بودند.

یکی از دیپلومات های سازمان ملل متحد در کابل می گوید: «تشدید جنگی که اکنون شاهد آن هستیم به خصوص در شهر کابل، پیش از آن که این جنگ طالبان بر ضد رژیم طالبان باشد، جنگ طالبان بر ضد جانشینی ملا منصور می باشد اما هزینۀ سنگین آن را مردم ملکی بر دوش می کشند». به باور آنتونیو ژیوس توزی، تحلیل گر بر جسته ای در مورد جنبش طالبان، این جنگ ها میان مراکز قدرت های مختلف طالبان بر سر جانشینی می باشد. در یک مقاله ای که در مجله مشهور فارین افیر امریکایی به نشر رسیده است، شرح داده شده است که شورای پشاور و شورای میران شاه که از شوراهای قدرتمند طالبان می باشند، در عقب این حملات قرار دارند. در حالی که شورای کویته توسط ملا منصور اداره می شود، فعالیت کمتری دارد. یک خط ورشکستگی طالبان مخالفت میان منصور و فرزند ملا عمر، ملا یعقوب می باشد. او 26 سال عمر دارد و از افراد نزدیک به ملا برادر، معاون دست راست پدر خویش است.

منبع: روزنامۀ فرانسوی زبان لوموند