

شهید مزاری، نیاز تاریخ افغانستان
از بیستمین سالروز شهادت استاد مزاری، باحضور هزاران تن از اقشار مختلف مردم بامیان در مسجد رهبر شهید این ولایت تجلیل شد.
در این محفل شماری از آگاهان سیاسی، شخصیت استاد مزاری را از زوایای مختلف به بررسی گرفته و او را ماندگار ترین چهره و موثر ترین رهبر در تاریخ معاصر افغانستان خواندند.
آنان عدالت خواهی،بودن با مردم، رهبری موثر ، همگرایی، ایثار و فداکاری را از عمده ترین ویژگی های شخصیتی استاد مزاری عنوان کردند.
صادق علی یار آگاه سیاسی در بامیان گفت که استاد مزاری در تاریخ افغانستان یک نیاز است.
علی یار افزود،اگر شهید مزاری نمی بود، هیچ گاهی جریان عدالت خواهی و حق طلبی در افغانستان پا نمی گرفت.
او استاد مزاری را جذاب ترین الگو برای عدالت خواهان خوانده گفت:" کسانی که می خواهند در افغانستان روابط عادلانه، انسانی و اجتماعی روی کار آید، باید تاریخ زندگی شهید مزاری را مطالعه کنند و آرمان هایی را که او برای تحقق آنها تا پای جان مبارزه کرد، ادامه دهند".
این آگاه سیاسی از جوانانی که به گفته او، آزاد فکر می کنند، انسانی و اسلامی می اندیشند خواسته است که در بازشناسی چهره استاد مزاری و تاریخ افغانستان بیشتر از پیش تلاش کنند.
به گفته او؛ به دلیل اینکه استاد مزاری یکی از چهره های بسیار مهم و تاثیر گذار در تاریخ معاصر افغانستان است، جوانان می توانند که با شناخت راه و رسم شهید مزاری یک الگوی موفق و مثبت در زندگی خود داشته باشند.
در همین حال محمد آصف مبلغ معاون سرپرست ولایت بامیان گفته است که شهید مزاری تنها مربوط به یک جغرافیا و یک قوم نیست بلکه تبدیل به یک مکتب عدالت خواهی و آزادی در جهان شده است.
مبلغ گفت:" هدف مبارزات عدالت خواهی رهبر شهید،احیای هویت گم شده ی اقوام مظلوم افغانستان بود و بخاطر همین هدف مدت زیادی در افغانستان زحمت کشید و در جهاد و مبارزات مسلحانه در نقاط مختلف کشور سهم گرفت و بلاخره در راستای تحقق اهداف والایش به شهادت رسید".
او می گوید که مزاری فریاد عدالت خواهی و حق طلبی سر داد تا دیگر "هزاره بودن در افغانستان جرم نباشد" و تمامی اقوام و اقلیت های مظلوم در این کشور به حق خود برسند.
معاون سرپرست بامیان تاکید کرده است که جوانان افغانستان باید با الگو قرار دادن شخصیت، اهداف، اندیشه و مکتب استاد مزاری، در راستای برقراری عدالت، آزادی و ظلم ستیزی مبارزه کنند.
انتقاد از کارکرد رهبران فعلی هزاره ها
از سوی دیگر اسماعیل ذکی هماهنگ کننده شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در بامیان، با انتقاد از عدم اتحاد رهبران فعلی هزاره ها گفته است، در شرایطی که ما می خواهیم روز 22 حوت را به عنوان یک روز تاریخی در تقویم افغانستان ثبت کنیم، این مسئله در مغز هیچ کدام از رهبران ما خطور نمی کند که هیچ، بلکه با اعمال خود از عظمت این روز نیز می کاهند که نمونه آن برگزاری مراسم سالگرد استاد مزاری در روزهای جداگانه از سوی این رهبران است.
ذکی می گوید:" شهید مزاری توانست وحدت را بین احزاب مختلف که باهم جنگیده بودند و خون ها ریخته بودند بوجود بیاورد که این کار، مدیریت، کاردانی و از خودگذری می خواهد، اما رهبران امروزی ما که نشأت گرفته از یک حزب بودند، وحدت را پارچه پارچه کردند و حال بر سر برگزاری مراسم سالگرد استاد شهید که مشخصا 22 حوت است نمی توانند به توافق عملی دست یابند چه برسد به تصمیم گیری های کلان سیاسی که در سطح کشور باشد".
به گفته او، رهبران فعلی هزاره ها نتوانسته اند، در راستای پیروی از آرمان ها و اهداف استاد مزاری موفق باشند.
استاد مزاری دبیر کل حزب وحدت اسلامی افغانستان، بیست سال پیش از امروز در تاریخ 22 حوت سال 1373 خورشیدی، در منطقه چهار آسیاب کابل به همراه چند تن از همراهانش به اسارت طالبان رفت و توسط آنان به قتل رسید.
پس از استاد مزاری حزب وحدت انشعاب یافته و به چهار شاخه تقسیم شد.